Pişik (diaper dermatiti) genellikle çocuklarda görüldüğü için akla ilk çocuk pişikleri ve popo ve genital kısımlar akla gelir oysa erişkinlerde özellikle yaz aylarında popo, koltuk altı, kadınlarda meme altları gibi yeterli havalanmayan bölgelerde de görülür. Tedavisi yaklaşık aynı şekilde Kutalin Krem ile yapılmaktadır.
Pişik Neden Olur?
Normal şartlarda deri kendini dış etkilere karşı koruma yeteneğine sahiptir, terleme, ıslak tutma, yeterli temizlememe gibi sebeplerle derinin bu yeteneği azaldığında alerji, tahriş ve travmalara daha dayanıksız hale gelir.
Hem erişkinlerde hem çocuklarda görülen nedenler;
- Aşırı terleme
- Dermatit
- Sabun vs gibi ürünlerle temizleyerek koruma tabakasını yok etme
- Tolere edilemeyen gıda tüketimi
- Islak mendil gibi kimyasal madde içeren ürün kullanımı
- Kalitesiz kağıt peçete kullanımı
- Alerji yapan gıda tüketimi
- Dar kıyafet giyerek havalanmayı azaltmak
- Çocuklarda görülen pişik sebepleri
- İdrarla ıslaklığın uzun süre kalması
- Dışkının kısa sürede temizlenmemesi
- Çocuk bezinin iç yüzeyine karşı alerji gelişmesi
- Yoğun ishal olması
- Yetersiz alt temizliği
- Bu sebepler net bir şekilde ortadan kaldırılırsa pişikler kendiliğinden düzelir. Düzelme gecikirse veya daha kısa sürede düzelmesi istenirse Kutalin Krem kullanılmalıdır.
Pişik Nasıl Önlenir?
Fark edildiği günlerde önlem alınırsa kısa sürede ilerlemeden düzelir. Tedavisi geciktirilirse ve daha derin katlara ilerlerse üzerine mikro veya mantar bulaşarak tedavisi daha zor hale gelebilir. Daha derine inmemesi için erken dönemde önlemler alıp gerekirse tedavi başlamak gerekir.
Öncelikle yukarıda sayılan sebeplerin ortadan kaldırılması gerekir. Aşırı terleme varsa kuru tutmak için bebeğin altı sıkça havalandırılmalı, erişkinler kalçaların arasına kağıt havlu koymalıdır.
Şikayetleri arttıran gıdalardan uzak durulmalıdır.
Çocuğun altı sık değiştirilmelidir.
Eskiden yapılan kundak gibi sıkı giysiler giydirilmemelidir.
Uygun ortam hazırlayıp sıkça ve uzun süreli havalandırma yapılmalıdır.
Bezin iç yüzeyi sentetik olmayanlar tercih edilmelidir.
Tüm bunlara ek olarak uygun krem kullanılmalıdır.
Erişkinlerde anal dermatit (mayasıl) varsa Pruzon Merhem kullanılmalıdır.
Erişkin pişiklerinde yukarıdakilerden farklı olarak
Mayalı gıda tüketilmemelidir
Dar pantolon, iç çamaşırı ve etek giyilmemelidir.
Islak tutulmamalıdır.
Sentetik iç çamaşırı giyilmemelidir.
Sabunla temizlik yapılmamalı sadece duru su ile yıkanmalıdır.
Makatta aşırı terleme varsa botilismus toxini enjeksiyonu yaptırılmalıdır.
Pişik Tedavisi Nasıl Olmalı?
Yukarıda belirtildiği gibi tedavinin temelini korunma önlemleri almalıdır. Sebep ortadan kaldırılmadıkça tedavi edilse de tekrar ortaya çıkar.
Erken dönemde tedavi edilirse pişiğin daha derin cilt tabakalarına inmesi, mikrop kapması ve mantar gelişmesi önlenmiş olur ve çok hızlı iyileşme sağlanır.
Tedavide kullanılacak kremde şu maddeler olması başarıyı arttırır;
Hamamelis virginiana Yara iyileşmesini hızlandırır. (1)
dexpanthenol tahriş olmuş cildi yatıştırır. (2-3)
Klorheksidin bakteri, virüs ve mantar öldürücüdür. (4)
Çinko oxid iltihabı önler.
Şikayet daha başladığı anda hemen önlemler düzenlenmeli ve ilerlemesi önlenmelidir. Bu önlemlere rağmen ilerliyorsa Kutalin Krem kullanılmalıdır. Günde 2 veya 3 defa kullanmak yeterlidir. Altı bağlanan bebeklerde krem beze veya kıyafetlere sürülerek yok olabileceğinden daha sık kullanılması doğru olur.
Kutalin Krem içeriğindeki maddeler sayesinde mikrop bulaşmasını engeller, pişiğin daha hızlı iyileşmesini sağlar, çocuğu rahatsız eden acı hissini azaltır, bariyer oluşturarak dışkı ve idrarın bölgeye bulaşmasını engeller. Aynı uygulamalar koltuk altı pişikleri için de geçerlidir.
REFERANSLAR
- Akpinar, F., Balci, A., Ozomay, G., Sozen, A., Kotan, E., Kocak, G., & Cetinkaya, F. (2018). Baby-skin care habits from different socio-economic groups and its impact on the development of atopic dermatitis. AIMS Allergy and Immunology, 2(1), 1-9.
- Wananukul, S., Limpongsanuruk, W., Singalavanija, S., & Wisuthsarewong, W. (2006). Comparison of dexpanthenol and zinc oxide ointment with ointment base in the treatment of irritant diaper dermatitis from diarrhea: a multicenter study. J Med Assoc Thai, 89(10), 1654-1658.
- Atherton, D. J. (2004). A review of the pathophysiology, prevention and treatment of irritant diaper dermatitis. Current medical research and opinion, 20(5), 645-649.
- Bonifazi, E., Miragliotta, G., Caprio, F., Favale, M., Mosca, A., & D’Alagni, M. (1996). Diaper rash treated with chlorhexidine. Clinical results and changes in the bacterial flora. European Journal of Pediatric Dermatology, 6(4), 213-6.
- Boiko, S. (1999). Treatment of diaper dermatitis. Dermatologic clinics, 17(1), 235-240.
